شایعترین علائم دیسک گردن
از علایم این بیماری به درد در ناحیهی گردن و بازو، بیحسی و یا مور مور شدن عضلات میتوان اشاره کرد، درد به علت فشار دیسک بر عصب نخاعی ایجاد میشود.
استراحت کافی، مصرف داروهای مسکن، تزریق نخاعی و فیزیوتراپی راههای درمان بیماری است. بیشتر مبتلایان بعد از ۶ هفته درمان شده و به زندگی روزمرهی عادی خود باز خواهند گشت. اگر علایم بیماری ادامه داشته باشد، جراحی پیشنهاد میشود.
دیسک گردن چیست؟
دیسک لایه ای است که بین مهره های ستون فقرات قرار دارد .دیسک از یک قسمت سفت تر خارجی و یک هسته ژله ای در مرکز تشکیل شده است.دیسک گردن (cervical disk) زمانی اتفاق میافتد که ساختار ژلی مانند موجود در هستهی دیسک به فضای بیرون راه پیدا میکند. مثل وقتی که یک دونات ژلی را از وسط فشار داده و ژل درون آن به بیرون ریخته میشود.
فتق دیسک گردن سبب ایجاد فشار و التهاب بر اعصاب نخاعی می شود و احساس درد ایجاد خواهد کرد. به مرور زمان این بیرون افتادگی دیسک کوچک شده و فرد درد را به صورت جزئی احساس خواهد کرد و یا اینکه درد به صورت کامل برطرف خواهد شد. در بیشتر موارد درد بازو و گردن بعد از ۶ هفته بهبود پیدا میکند.
نامهای زیادی برای توصیف فتق دیسک به کار میرود. زمانی که حلقهی اطراف دیسک دست نخورده و سالم باشد، ولی برآمدگی ایجاد شده در آن به اعصاب فشار وارد کند به آن دیسک برآمده گفته میشود. ولی فتق دیسک گردن کامل، زمانی اتفاق میافتد که وجود مشکلی در حلقهی اطراف دیسک باعث شود که مادهی ژل مانند موجود در هستهی دیسک به بیرون راه پیدا کند. گاهی شدت بیماری زیاد میشود و در این حالت قطعه جدا شدهی دیسک به درون کانال نخاعی راه پیدا میکند.
علایم دیسک گردن
اگر فرد به دیسک گردن مبتلا باشد، دردی که فرد احساس میکند به سمت بازوها و گاهی دستها منتشر میشود. گاهی فرد در ناحیهی کتف و یا در نزدیکی آن هم احساس درد خواهد داشت و در برخی اوقات فرد با چرخاندن گردن و خم کردن آن هم احساس درد خواهد داشت. دیگر علایم این بیماری شامل اسپاسم ماهیچهای، درد به همراه بیحس شدن بازوها و ضعیف شدن ماهیچههای جلو بازو، پشت بازو و خمشی مچ دست هستند.
علت بروز دیسک گردن
از جمله علل بروز این بیماری میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ضربه خوردن
- وارد شدن آسیب به گردن
- بلند کردن اجسام به روش نادرست و برای دفعات زیاد
- خشک شدن دیسکها در اثر افزایش سن
- ضعیف شدن فیبرهای سخت تشکیل دهندهی حلقهی اطراف دیسک
- مایع ژل مانند درون هستهی دیسک، ممکن است از دیسک خارج شده و ایجاد درد کند. ژنتیک، سیگار کشیدن و انجام دادن حرکات تکرار شوندهی زیاد ممکن است به آسیبهای اولیهی دیسک گردن منجر شود.
چه افرادی بیشتر در معرض ابتلا به دیسک گردن هستند؟
دیسک گردن در افرادی که در دههی ۳۰ و ۴۰ زندگی خود هستند، بیشتر بروز میکند. با این همه میانسالان و افراد مسنی که حرکات پرخطر انجام میدهند، بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند. چیزی در حدود ۸ درصد فتق های دیسک در ناحیهی گردن رخ میدهد.
تشخیص بیماری دیسک گردن
فرد در هنگام احساس درد ابتدا باید با پزشک خود مشورت کند. پزشک بعد از گرفتن شرح حال بیمار، تشخیص میدهد که کدام یک از عادتهای بیمار و سبک زندگی او در وقوع بیماری موثر بوده است. بعد از آن معاینهی جسمی و بالینی انجام خواهد شد تا محل دقیق درد و ماهیچههای ضعیف و بی حس تشخیص داده شوند.
ام آر آی
در این روش با کمک امواج رادیویی و یک میدان مغناطیسی بسیار قوی، تصویری دقیق و پر از جزئیات از بافتها و ساختارهای داخلی بدن گرفته میشود. بر خلاف رادیولوژی در واقع تصاویر به دست آمده با ام آر آی (MRI) محل دقیق دیسک گردن و عصب درگیر را نشان خواهد داد. گاهی برای نمایش تصویر با وضوح بالاتر ماده رنگی به فرد تزریق میشود.
این روش تشخیصی به تشخیص رشد بیش از اندازهی استخوانی، تومورهای طناب نخاعی و یا آبسهها هم کمک میکند.
میلوگرام
در روش میلوگرام (Myelogram) یک مادهی رنگی به داخل مایع مغزی – نخاعی تزریق شده و بعد از آن تصویر اشعه ایکس گرفته میشود. با این روش فشار وارد شده به طناب نخاعی و یا عصب به دلیل دیسک گردن و یا دیگر بیماریها مشخص خواهد شد.
این ماده رنگی در تصاویر رادیولوژی سفید رنگ دیده میشود و به پزشک کمک میکند تا طناب و کانال نخاعی را به دقت و با جزئیات بررسی کند. این روش همچنین منجر به تشخیص تحریک عصب توسط دیسک، رشد بیش از اندازهی استخوانی، تومورهای طناب نخاعی و یا آبسهها هم کمک میکند.
سیتی اسکن
در این روش چندین تصویر رادیولوژی اشعه ایکس از چند جهت گرفته شده و بعد تصاویر با هم ترکیب میشوند. تصاویر به دست آمده از سی تی اسکن جزئیات ستون فقرات و بافتهای اطراف آن را نشان خواهد داد.
امکان گرفتن تصویر سیتی اسکن با تزریق ماده رنگی هم وجود دارد. با این روش میتوان متوجه شد که کدام دیسک به صورت مشخص دچار آسیب شده است.
الکترومایوگرام و بررسی جریانات عصبی
الکترومایوگرام و بررسی جریانات عصبی به خوبی نشان میدهند که پالسهای الکتریکی چگونه در بافت عصبی حرکت میکنند. با این روش به صورت دقیق محل عصب آسیب دیده مشخص خواهد شد. برای انجام روش بررسی جریان عصبی الکتروپدهایی روی پوست قرار داده شده و پالسهای الکتریکی – عصبی و عملکرد عصب و عضله اندازه گیری خواهد شد. این روش پالسهای الکتریکی عصب را با دقت اندازه گیری خواهد کرد.
در جریان الکترو میوگرافی، پزشک سوزنهای الکترود مخصوصی را به درون ماهیچههای مختلف فرو خواهد کرد. در این آزمایش فعالیت الکتریکی ماهیچهها در هنگام انقباض و استراحت اندازه گیری خواهد شد.
از آنجایی که در حالت بیماری دیسک به ریشههای عصبی فشار وارد میکند، عصب قادر به حرکت طبیعی ماهیچهها نخواهد بود. این آزمایشها آسیب عصبی و ضعف ماهیچهای را هم تشخیص خواهد داد.
رادیولوژی
این روش به تشخیص دیسک گردن منجر نمیشود، ولی اگر علت بروز درد، عفونت، تومور، اختلالات ستون فقرات و یا شکستگی استخوان باشد، با رادیولوژی تشخیص داده میشود.