تشخیص و درمان عوامل ایجاد درد پا
شما هر روز به کمک پاهایتان حرکت میکنید بدون اینکه کمترین توجهی به آنها داشته باشید تا زمانیکه دچار آسیب دیدگی شوند. برای اینکه راهی برای درمان دردتان بیابید باید ابتدا علت این درد را بشناسید. اولین قدم شناسایی محل دقیق درد است. در ادامه این مقاله از سایت دکتر امیر قنبریان متخصص درمان دیسک کمر اصفهان به بررسی تشخیص و درمان عوامل ایجاد درد پا خواهیم پرداخت.
درد در پاشنه پا
اگر پاشنه پایتان درد میکند، ممکن است دچار فاشیای پلانتار (Plantar fasciitis) شده باشید. این عارضه بر اثر التهاب بافت محکمی که پاشنهی پا را به پنجه متصل میکند، ایجاد میگردد. درد ناشی از فاشیای پلانتار در پاشنه و یا قوس کف پا حس میشود و معمولا صبحها هنگام بیرون آمدن از رختخواب به بیشترین حد خود میرسد.
برای درمان این عارضه میتوانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- پایتان را استراحت دهید
- حرکات کششی مخصوص عضلات کف پا را انجام دهید
- از مسکنهای بدون نیاز به نسخه استفاده نمایید
- کفشهایی بپوشید که به خوبی قوس پا را پوشش داده و دارای کفیهای مناسب در ناحیهی پاشنه پا هستند
تشکیل زائدههای استخوانی در پاشنه پا (Heel Spurs)
نیز میتواند دلیل دیگری بر درد در پاشنهی پا باشد. این عارضه در اثر رشد غیر طبیعی استخوان در پاشنه ایجاد میشود. این زائدهها میتوانند به دلیل پوشیدن کفش نامناسب، راه رفتن و یا وضعیت ایستادن نادرست و یا حتی در اثر فعالیتهایی مانند دویدن ایجاد شوند. این عارضه هنگام راه رفتن و ایستادن میتواند دردناک باشد. اغلب مردم دچار این عارضه هستند اما احساس درد ندارند. افرادی که کف پایشان صاف بوده و یا بیش از حد قوس دار است، بیشتر احتمال دارد که درد ناشی از تشکیل این زائدهها را احساس کنند.
مطالعه بیشتر : عوامل ایجاد درد در دست
برای درمان این عارضه میتوانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- پوشیدن پدهای طبی مخصوص پاشنه
- استفاده از کفی کفشی که منحصرا برای پای شما طراحی شده (آنها را ارتوتیک نیز مینامند)
- پوشیدن کفشهایی که کاملا متناسب با پایتان بوده و کفیهای ضربه گیر دارند
- مصرف مسکنهای بدون نیاز به نسخه
- استراحت دادن به پا
- فیزیوتراپی
- اگر راههای بالا در کاهش دردتان موثر نبودند، از پزشکان در رابطه با دیگر گزینههای درمانی پرسوجو کنید.
کبودی در اثر برخورد با سنگ (Stone Bruise)
کبودی عمیقی در استخوان دایرهای زیر انگشت شست (Ball of the foot) و یا لایهی چربی (Fat pad) پوشانندهی پاشنه پا است که در اثر آسیب دیدگیهای شدید و یا به دلیل برخورد پاشنه پا با شئای محکم ایجاد میشود. درد ناشی از این عارضه مانند راه رفتن بر روی سنگ ریزه است که به تدریج و خود به خود کاهش یافته و بهبود مییابد.
اقداماتی که میتوانید در زمان آسیب دیدگی انجام دهید عبارتند از:
- استراحت دادن به پا
- استفاده از پک یخ در محل آسیب دیدگی
- مصرف داروهای مسکن بدون نیاز به نسخه
شکستگی استخوان پاشنه (Heel fracture)
از دیگر دلایل درد در پاشنهی پا است. استخوان پاشنه در اثر آسیبهای شدیدی مانند محکم زمین خوردن و یا تصادف ممکن است دچار شکستگی گشته و یا حتی خرد شود. علائم شکستگی استخوان پاشنه معمولا با علائم زیر همراه است:
- درد
- کبودی
- ورم
- عدم توانایی راه رفتن
روند درمان شکستگی پاشنه میتواند شامل اقدامات زیر باشد:
- جلوگیری از تحت فشار قرار گرفتن پاشنه پا؛ به این منظور میتوانید برای مدتی با کمک عصا راه بروید
- پاشنهی پا را با استفاده از پدهای طبی مخصوص بپوشانید
- استفاده از آتل یا گچ گرفتن پاشنهی پا
- با پزشکتان راجع به مصرف مسکنهای با نسخه و بدون نسخه گفتوگو کنید
- فیزیوتراپی
- اگر با انجام موارد بالا دردتان همچنان ادامه داشت، دربارهی گزینهی جراحی با پزشکتان گفتوگو نمایید.
درد در بخش زیرین پنجه پا
متاتارسالژی (Metatarsalgia) یکی از عوامل درد و التهاب در بخش زیرین پنجه پا است. علت معمول این عارضه پوشیدن کفش نامناسب میباشد؛ کفشی که با شکل پا همخوانی نداشته باشد. اما فعالیتهای شدیدی مانند دویدن و یا پریدن نیز میتوانند عامل بروز متاتارسالژی باشند. گاهی به این عارضه کبودی در اثر برخورد با سنگ (Stone Bruise) نیز گفته میشود.
برای درمان این عارضه میتوانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- مصرف داروهای مسکن
- استراحت دادن به پا
- استفاده از پک یخ
- پوشیدن کفش مناسب
- به منظور کاهش فشار وارده به پنجه از کفی برای کفشتان استفاده نمایید
بر اثر عارضهای به نام مورتون نوروما (Morton’s neuroma)
بافت دربر گیرندهی اعصابی که از بین بخش ابتدایی انگشتان پا (معمولا بین انگشت سوم و چهارم) عبور میکنند، ضخیم میگردد. این تغییر سبب میشود که فرد دچار درد و یا بیحسی در بخش زیرین پنجه پا گردد. اغلب، خانمها به دلیل پوشیدن کفشهای پاشنه بلند یا تنگ دچار این عارضه میشوند.
برای درمان این عارضه میتوانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- قرار دادن کفی مخصوص در داخل کفش به منظور کاهش میزان فشار وارده به عصب
- تزریق استروئید یا دیگر داروها در پا
- مصرف داروهای مسکن
- عدم پوشیدن کفش پاشنه بلند و یا کفشهای نوک تیز
- عدم شرکت در فعالیتهایی که عصب ضخیم شده را تحت فشار قرار میدهد
- جراحی
نزدیک به انگشت شست پا، دو استخوان به نام سزاموئید (Sesamoid) وجود دارد که تنها توسط تاندون به هم متصل شدهاند. زمانی که تاندون متصل کنندهی دو استخوان سزاموئید به هم، دچار آسیب دیدگی یا التهاب شود، به آن سزاموئیدیت (Sesamoiditis) گفته میشود. سزاموئیدیت صورتی از عارضهی تاندونیت میباشد که اغلب میان دوندهها و بالرینها رایج است.
برای درمان این عارضه میتوانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- استراحت دادن پا
- استفاده از پک یخ در ناحیهی درد
- قرار دادن پد طبی در زیر پنجه پا
- پوشیدن کفشی مناسب و راحت با پاشنهای کوتاه
- بستن انگشت شست به منظور جلوگیری از حرکت کردن مفصل آن و کمک به روند بهبودی
- مشورت با پزشک در رابطه با انجام تزریق استوئید
درد در قوس کف پا
فاشیای پلانتار (Plantar fasciitis)
از دلایل معمول درد در قوس کف پا است. این عارضه ممکن است پاشنه، قوس کف پا و یا هر دو را درگیر کند که روش درمان آن در هر سه حالت مشابه است. برای فاشیای پلانتار مزمن، تزریق ترکیبی از استروئید و بیحسی محلی معمولا پیشنهاد میشود.
صافی قوس کف پا (Fallen arches/Flat feet)
به شرایطی گفته میشود که قوس کف پا از بین رفته و منجر به درد و دیگر مشکلات میگردد. روند درمان این عارضه میتواند شامل موارد زیر باشد:
- قرار دادن کفی مخصوص در داخل کفش
- تنظیم ویژگیهای کفش برای همخوانی با شکل پا
- استراحت کردن
- استفاده از پک یخ
- کمک گرفتن از عصا حین راه رفتن
- فیزیوتراپی
- گاهی نیز جراحی
دکتر امیر قنبریان را در اینستاگرام دنبال کنید
درد در تیغهی بیرونی پا
در بیشتر موارد، استخوان متاتارسال پنجم (The fifth metatarsal bone) که در تیغهی بیرونی پا واقع شده دچار شکستگی میشود. علائم شکستگی این استخوان شامل: درد، تورم و کبودی در تیغهی بیرونی پا است. اگر احساس کردید که این بخش از پایتان دچار شکستگی شده است، حتما به پزشک مراجعه نمایید.
روند درمان این عارضه میتواند شامل موارد زیر باشد:
- مصرف داروهای مسکن
- استراحت دادن به پا، استفاده از پک یخ و بالا آوردن سطح پا حین استراحت
- راه نرفتن بر روی پای آسیب دیده
- در صورت نیاز با پزشکتان راجع به انجام جراحی گفتوگو نمایید
- در برخی شرایط نیاز است تا پای آسیب دیده گچ گرفته شود
- دردی که در تمام نقاط پا احساس میشود
افراد دیابتی اغلب دچار نوروپاتی (Neuropathy)
یا همان آسیب عصبی میگردند. درد ناشی از نوروپاتی میتواند به صورت احساس سوزش و گزگز در هر جایی از پا حس گردد. اگر دچار نوروپاتی هستید، دربارهی مصرف داروهای مسکن و راههایی برای جلوگیری از وخیم شدن شرایطتان در آینده با پزشک گفتوگو نمایید.
تاندونیت (Tendinitis)
به شرایطی گفته میشود که تاندونها دچار التهاب و سوزش شوند. تاندونها همانند طناب عضلات را به استخوانها متصل میکنند. از آنجایی که تاندونها در تمامی سطح پا کشیده شدهاند، بنابراین آسیب دیدگی آنها میتواند سبب بروز درد در هر نقطهای از پا گردد.
روند درمان تاندونیت میتواند شامل موارد زیر باشد:
- استراحت دادن به پا
- مصرف داروهای مسکن
- تزریق استروئید
- در چنین شرایطی به ندرت نیاز به انجام جراحی خواهد بود
مطالعه بیشتر
نکات مراقبتی بعد از عمل جراحی ستون فقرات