بررسی تشخیص و درمان بیماری انحراف ستون فقرات
در این مطلب از سایت دکتر امیر قنبریان متخصص درمان دیسک کمر اصفهان “تشخیص و درمان بیماری انحراف ستون فقرات” را مورد بررسی قرار میدهیم.
انحراف ستون فقرات چیست؟
انحراف ستون فقرات یا اسکولیوز یک اختلال در ساختار ستون فقرات است که منجر به انحراف جانبی ستون فقرات میشود. در حالت طبیعی، ستون فقرات از پشت به شکل یک خط مستقیم دیده میشود. اما در افراد مبتلا به انحراف ستون فقرات، ستون فقرات به طرفین منحرف شده و ممکن است به شکل حرف “S” یا “C” درآید. این بیماری میتواند در هر سنی بروز کند، اما اغلب در دوران کودکی یا نوجوانی تشخیص داده میشود.
علل انحراف ستون فقرات
علت اصلی انحراف ستون فقرات هنوز به طور کامل مشخص نیست، اما عوامل متعددی میتوانند در بروز این بیماری نقش داشته باشند. برخی از این عوامل شامل:
- ژنتیک: وجود سابقه خانوادگی انحراف ستون فقرات میتواند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد.
- مشکلات عصبی-عضلانی: اختلالات عصبی و عضلانی مانند فلج مغزی یا دیستروفی عضلانی میتوانند باعث انحراف ستون فقرات شوند.
- نارسایی مادرزادی: برخی نوزادان ممکن است با نقایص مادرزادی در ستون فقرات متولد شوند که به مرور زمان منجر به انحراف آن میشود.
- شرایط محیطی: عواملی مانند وضعیت نادرست نشستن، بلند کردن اجسام سنگین یا فعالیتهای تکراری ممکن است به انحراف ستون فقرات منجر شوند.
علائم انحراف ستون فقرات
علائم انحراف ستون فقرات ممکن است در ابتدا خفیف و ناشناخته باقی بماند، اما با پیشرفت بیماری این علائم آشکارتر میشوند. برخی از این علائم شامل:
- انحراف قابل مشاهده ستون فقرات: از پشت، ممکن است ستون فقرات به صورت غیرطبیعی منحرف به نظر برسد.
- تفاوت در ارتفاع شانهها: یکی از شانهها ممکن است بالاتر از دیگری باشد.
- عدم تقارن در ناحیه قفسه سینه: یک طرف قفسه سینه ممکن است بیشتر از طرف دیگر بیرون زده باشد.
- درد کمر: درد و ناراحتی در ناحیه کمر به ویژه در موارد پیشرفتهتر از علائم شایع است.
تشخیص انحراف ستون فقرات
تشخیص انحراف ستون فقرات معمولاً از طریق معاینه بالینی توسط یک متخصص ارتوپدی انجام میشود. متخصص ممکن است برای تأیید تشخیص و بررسی شدت انحراف از تصویربرداریهای تشخیصی مانند اشعه ایکس، امآرآی یا سیتی اسکن استفاده کند. در طول معاینه، پزشک ممکن است درخواست کند که بیمار به جلو خم شود تا هرگونه انحراف یا عدم تقارن در ستون فقرات مشخص شود.
درمان انحراف ستون فقرات
روشهای درمانی انحراف ستون فقرات بسته به شدت بیماری، سن بیمار و وجود علائم مختلف متفاوت است. برخی از روشهای درمانی رایج شامل:
- مراقبتهای محافظهکارانه: در موارد خفیف انحراف، پزشک ممکن است پیشنهاد کند که بیمار تنها تحت نظر باشد. این مراقبت شامل معاینات منظم برای پایش تغییرات ستون فقرات است.
- استفاده از کمربندهای طبی: در مواردی که انحراف پیشرفت میکند اما هنوز نیاز به جراحی نیست، استفاده از کمربندهای طبی میتواند به کنترل انحراف کمک کند. این کمربندها ستون فقرات را در موقعیت صحیح نگه میدارند و از تشدید انحراف جلوگیری میکنند.
- فیزیوتراپی: تمرینات فیزیوتراپی میتواند به تقویت عضلات پشتی و بهبود وضعیت کلی بدن کمک کند. این روش ممکن است در کاهش درد و بهبود حرکت نیز مؤثر باشد.
- جراحی: در موارد شدید که انحراف باعث مشکلات جدی تنفسی یا عملکردی میشود، جراحی ممکن است لازم باشد. جراحی معمولاً شامل تصحیح انحراف و تثبیت ستون فقرات با استفاده از پیچها، میلهها و سایر وسایل مخصوص است.
پیشگیری از انحراف ستون فقرات
اگرچه برخی عوامل ایجاد انحراف ستون فقرات قابل کنترل نیستند، اما با رعایت نکات زیر میتوان به پیشگیری یا کاهش خطر ابتلا کمک کرد:
- نگهداشتن وضعیت صحیح بدن: رعایت اصول نشستن و ایستادن صحیح میتواند از فشارهای غیرضروری بر ستون فقرات جلوگیری کند.
- فعالیتهای ورزشی منظم: ورزش منظم به تقویت عضلات پشتی و حفظ انعطافپذیری ستون فقرات کمک میکند.
- پیگیری مشکلات عصبی-عضلانی: در صورت وجود هرگونه مشکلات عصبی-عضلانی، مراجعه به متخصص و پیگیری درمان مناسب ضروری است.
نتیجهگیری
انحراف ستون فقرات یک بیماری شایع است که در صورت عدم تشخیص و درمان به موقع، میتواند منجر به مشکلات جدی و دائمی شود. تشخیص زودهنگام و پیگیری درمان مناسب میتواند از پیشرفت بیماری جلوگیری کرده و کیفیت زندگی بیمار را بهبود بخشد. مراجعه به متخصص ارتوپدی و انجام معاینات منظم اولین گام مهم در کنترل و درمان این بیماری است. اگر شما یا یکی از عزیزانتان مشکوک به انحراف ستون فقرات هستید، توصیه میشود هرچه سریعتر با یک متخصص ارتوپدی مشورت کنید.