تشخیص بیرون زدگی دیسک کمر
پزشک سابقهٔ پزشکی بیمار را بهطور کامل بررسی میکند تا از علائم و سابقهٔ آسیبدیدگی یا ابتلا به بیماری مانند بیرون زدگی دیسک کمر مطلع شود و تشخیص دهد که آیا عادتهای سبک زندگی میتواند علت درد باشد یا خیر. سپس پزشک معاینهٔ بالینی را برای تعیین منشأ درد انجام میدهد و آزمایشی را برای ارزیابی بیحسی یا ضعف عضلات انجام میدهد. پزشک معالج دستور یک یا چند مورد از آزمایشهای تصویربرداری رادیوگرافی، ام آر آی، نوار عصب و عضله (EMG)، میلوگرام و سی تی اسکن را میدهد.
- ام آر آی (تصیربرداری تشدید مغناطیسی): ام آر آی یک روش تصویربرداری غیرتهاجمی است که در آن از میدان مغناطیسی و امواج رادیوفرکانسی برای تهیهٔ تصاویری دقیق از بافتهای نرم ستون فقرات استفاده میشود. MRI برخلاف رادیوگرافی، عصبها و دیسکها را بهخوبی نشان میدهد. در بعضی موارد مادهٔ حاجب رنگی در جریان خون تزریق میشود، البته این تزریق الزامی نیست. MRI نشان میدهد که کدام دیسک آسیب دیده است و آیا مشکل فشردگی عصب وجود دارد یا خیر. همچنین زائدههای استخوانی، تومورهای نخاعی یا آبسه در اسکن ام آر آی دیده میشود.
- میلوگرام: میلوگرافی نوعی رادیوگرافی است که در آن مادهٔ حاجب به روش اسپاینال تب در کانال نخاعی تزریق میشود. سپس فلوئوروسکوپ اشعهٔ ایکس تصاویر تشکیل شده بعد از تزریق مادهٔ حاجب را ثبت میکند. مادهٔ رنگی مورد استفاده در میلوگرافی به رنگ سفید در تصویر دیده میشود و به این ترتیب پزشک میتواند نخاع و کانال نخاعی را با جزئیات ببیند. میلوگرام تحت فشار قرار گرفتن عصب در اثر فتق دیسک، زائدهٔ استخوانی، تومور نخاعی و آبسه را نشان میدهد. گاهی اوقات سی تی اسکن بعد از میلوگرام انجام میشود.
- سی تی اسکن (توموگرافی رایانهای): سی تی اسکن نیز یک روش تصویربرداری غیرتهاجمی است که در آن از پرتو اشعه ایکس و رایانه برای تهیهٔ تصاویری دو بعدی از ستون فقرات استفاده میشود. در بعضی موارد مادهٔ حاجب در جریان خون تزریق میشود. تصاویر سی تی اسکن بهویژه برای تأیید آسیبدیدگی دیسک مفید است.
- نوار عصب و عضله (الکترومیوگرافی EMG) و تست هدایت عصبی (NCS): نوار عصب و عضله فعالیت الکتریکی عضلات را اندازهگیری میکند. متخصص سوزنهای کوچکی را در عضلات فرو میکند و نتیجه روی دستگاه خاصی ثبت میشود. تست هدایت عصبی نیز مشابه نوار عصب و عضله است، اما این مورد را اندازهگیری میکند که عصب چطور سیگنال الکتریکی را از یک سر عصب به سر دیگر منتقل میکند. این آزمایشها آسیبدیدگی عصب و ضعف عضلات را نشان میدهد.
- رادیوگرافی: مهرههای استخوانی ستون فقرات در عکس رادیوگرافی دیده میشود و پزشک میتواند ببیند که آیا مهرهها بیش از حد به هم نزدیک شدهاند یا خیر. تغییرات آرتریتی، خارهای استخوانی یا شکستگی نیز در عکس رادیوگرافی قابل مشاهده است. البته رادیوگرافی به تنهایی برای تشخیص فتق دیسک کافی نیست.