بررسی روشهای تشخیص و علل پارگی رباط صلیبی
علایم پارگی رباط صلیبی قدامی زانو را با شرح حال مناسب که تاکید آن بر مکانیسم آسیب دیدگی ورزشی و شناسایی آسیب های احتمالی قبلی است و معاینه مناسب در اغلب موارد می توان تشخیص داد. در ادامه این مقاله از سایت دکتر امیر قنبریان متخصص درمان دیسک کمر اصفهان به بررسی روشهای تشخیص و علل پارگی رباط صلیبی می پردازیم.
در ورزشهای غیر تماسی :
یک صدای تق ( pop ) همراه با آسیب ACL شنیدید یا خیر ؟ معمولاً این صدا هنگامی که فرد ناگهان تغییر مسیر داده یا ناگهان در هنگام دویدن ایستاده است. و یا در هنگام افتادن روی پا بعد از پرش شنیده شده و بدنبال آن التهاب و تورم زانو ایجاد شده است. در خلال چند ساعت خون در مفصل تجمع پیدا کرده است ( همارتروز ). فرد معمولاً نتوانسته است بخاطر درد و تورم یا ناپایداری زانو به فعالیت ادامه دهد.
در ورزشهای تماسی و ضربات با انرژی بالا :
صدمات ورزشی رباط ACL معمولاً با آسیب دیدگی سایر رباطهای زانو ( رباط جانبی داخلی یا جانبی خارجی زانو ) یا مینیسک های زانو همراهی دارد. اعمال یک نیروی شدید از سمت خارج به داخل به زانو می تواند منجر به یک سه گانه آسیب دیدگی شامل آسیب ACL , آسیب رباط جانبی داخلی زانو و آسیب منیسک داخلی شود.
معاینه بالینی در آسیب رباط صلیبی قدامی
مشاهده دقیق زانو برای بررسی تجمع مایع در مفصل زانو یا تغییر شکل استخوانی ( شکستگی احتمالی ) طبق تحقیقات انجام شده در آسیب استخوانی تجمع سریع مایع در مفصل ۷۲% ارتباط با آسیب رباط صلیبی قدامی دارد.
معاینه دامنه حرکات مفصل زانو بخصوص بازشدن کامل زانو که اگر نشود امکان آسیب دیدگی منیسک های زانو را مطرح می کند. لمس ساختارهای استخوانی توسط متخصص طب ورزشی یا متخصص ارتوپد امکان دارد منجر به شناسایی شکستگی استخوان مخفی مثل شکستگی استخوان درشت نی یا آسیب ران و شکستگی استخوان ران شود. لمس خطوط مفصلی زانو برای ارزیابی آسیب احتمالی منیسک ها لازم است. همچنین باید رباطهای جانبی زانو معاینه شوند.
انجامLachman test
انجامLachman test تست لاکمن بعد از رفع یا کاهش درد بیمار باید برای ارزیابی رباط ACL صورت گیرد. به این صورت که فرد روی تخت خوابیده و زانو را در وضعیت خم شدگی ۲۰ تا ۳۰ درجه قرار می دهیم با دست چپ ران را می گیریم و با دست راست پشت قسمت فوقانی ساق را به جلو و طرف خود می کشیم. چنانچه در سمت آسیب دیده مقدار جابجا شده به جلو نسبت به سمت سالم در پای دیگر بیش از ۳ میلی متر باشد غیر عادی است و نمایانگر آسیب است.
تست کشیدگی به جلو
انجام تست کشیدگی به جلو یا Ant.drawer test بخاطر اسپاسم عضلات پشت ران ( عضلات همسترینگ ) که تست را متاثر می کند کمتر قابل اعتماد است. برای انجام تست بیمار به پشت خوابیده و زانوها را در وضعیت خم شدگی ۹۰ درجه قرار می دهد. معاینه گر جلوی وی نشسته و با دو دست پشت قسمت زیر زانو را می گیرد و ساق را به سمت خود می کشد. و در صدمه دیدن رباط صلیبی قدامی زانو استخوان درشت نی جلو می آید
بررسی علل آسیب دیدگی رباط صلیبی قدامی
- ورزشهای پر خطر برای آسیب دیدگی ACL : ورزش فوتبال , اسکی , بسکتبال و بیسبال و کشتی مسئول ۷۸% از جراحات مرتبط با ورزش رباط صلیبی قدامی زانو هستند.
- جنس : صدمه و آسیب ورزشی زنان در محل رباط صلیبی قدامی زانو بیشتر از مردان می باشد.
- کفش ورزشی : کفش های ورزشی که کناره های آنها سفتتر و محکمتر از وسط کف آنها می باشد بیشتر فرد را مستعد صدمه دیدگی ورزشی می کند.
بررسی تصویربرداری
رادیوگرافی:
- یافته های رادیوگرافیک اغلب منفی است.
- نمای مایل برای بررسی صفحه استخوان تیبیا مفید است.
- امکان دارد در نمای AP شکستگی همراه با کندگی قسمت خارج کپسول ( Segond fracture ) دیده شود.
- برای بررسی آسیب های همراه با پارگی ACL می توان از نماهای AP, Lateral و merchant و sunrise و Notch view استفاده نمود.
این شکستگی یک شاهد بر آسیب کپسول خارجی و یک مدرک غیر مستقیم بر آسیب رباط صلیبی قدامی است. و در قسمت خارجی صفحه تیبیا اتفاق می افتد درست در مجاورت خط مفصلی و در خلف توبرکل Gerdy
آرتروگرام:
- این روش تقریباً با MRI جایگزین شده است.
- از این روش برای بررسی پارگی ACL استفاده می شود.
ام آر آی:
برای تشخیص آسیب های ACL حدود ۹۵% حساسیت دارد. همچنین با آن می توان کوفتگی و آسیب استخوان ران و تیبیا را که در ۹۰% از موارد آسیب رباط صلیبی قدامی وجود دارند تشخیص داد.از MRI زانو جهت تصمیم گیری برای جراحی زانو استفاده می شود.