بررسی علل و علائم آرتروز شست پا
در ادامه این مقاله از سایت دکتر امیر قنبریان متخصص درمان دیسک کمر اصفهان علل و علائم آرتروز شست پا را مورد بررسی قرار می دهیم. آرتروز شست پا به بیماری گفته می‌شود که شست پا را دچار اشکال می‌کند و نام دیگر آن هالوکس ریجیدوس است. این بیماری نوعی آرتریت محسوب می‌شود که در اغلب اوقات مفاصل کف‌پایی‌بندانگشتی را دچار اشکال می‌کند، مفصلی است که شست پا را به پا متصل می‌کند. این عارضه موجب می‌شود مفصل به مرور زمان سفت، دردناک و کمتر انعطاف‌پذیر شود.
وضعیت آرتروز شست پا معمولاً به تدریج ظاهر می‌شود و شدت آن بسته به فرد می‌تواند از خفیف تا شدید متفاوت باشد. با پیشرفت این اختلال، خارهای استخوانی که به عنوان استئوفیت نیز شناخته می‌شوند ممکن است در اطراف مفصل ایجاد شود که موجب می‌شود حرکت بیشتر محدود شده و میزان ناراحتی افزایش یابد.
علائم وجود آرتروز شست پا
شایع ترین علائم آرتروز شست پا عبارت است از:
- درد در انگشت شست پا و اطراف آن: ممکن است این احساس را داشته باشید که درد در بالای انگشت شماست، اما ممکن است میزان درد عمیق‌تر بوده و آن را داخل انگشت نیز احساس کنید.
- سفتی انگشت شست پا
- تورم اطراف مفصل شست پا
- از دست دادن دامنه حرکتی
- برآمدگی شبیه به پینه در بالای انگشت شست پا
بعضی از حرکات ممکن است علائم شما را بدتر کنند، نظیر:
- ایستادن یا حرکت‌کردن
- هوای سرد و مرطوب
- پوشیدن کفش‌های تنگ یا نا‌مناسب
عوامل بروز بیماری آرتروز شست پا
تاکنون علت شناخته شده‌ای برای این عارضه وجود ندارد، اما چند مورد از دلایل افزایش احتمال بروز بیماری عبارت است از:
- جنسیت: آرتروز شست پا اغلب در زنان دیده می‌شود.
- سابقه خانوادگی: در صورتی که یکی از اعضای خانواده به این عارضه مبتلا باشد. این قضیه ممکن است ارثی بوده و یا نوع خاصی از پا را درگیر کند. روش راه رفتن نیز می‌تواند بر احتمال بروز این بیماری تاثیرگذار باشد.
- آناتومی غیر طبیعی پا: ناهنجاری در ساختار پا، نظیر بلند شدن استخوان اول متاتارس، ممکن است خطر ابتلا را افزایش دهد.
جراحت: صدماتی نظیر ضربه خوردن انگشت پا یا رگ به رگ شدن مفصل می‌تواند موجب ایجاد آرتروز شست پا شود. - استفاده بیش از حد از مفصل: خم شدن و چمباتمه زدن به طور پیوسته ممکن است موجب استفاده بیش از حد از مفصل شست پا شود. افرادی که دارای شغل‌های خاصی هستند و در ورزش‌های مخصوص شرکت می‌کنند ممکن است فشار زیادی بر مفصل وارد کنند و خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند.
- شرایط پزشکی خاص: استئوآرتریت و بیماری التهابی، نظیر آرتریت روماتوئید و نقرس، ممکن است موجب آرتروز شست پا شوند.
روش های تشخیص آرتروز شست پا
در صورتی که درخم کردن انگشت پا به بالا و پایین مشکل داشته باشید و یا متوجه شدید که به دلیل درد در انگشت شست پا به صورت خاصی راه می‌روید، بهتر است که برای تشخیص به پزشک مراجعه کنید. در صورتی که بیماری آرتروز شست پا زود تشخیص داده شود، درمان آسان‌تر خواهد بود. اما اگر تا زمانی که برآمدگی استخوانی در بالای پایتان مشاهده شد، به درمان اهمیت ندهید. استخوانی ایجاد شده و ممکن است آرتریت بر روی مفصل تاثیر گذاشته باشد. این قضیه روند درمان را افزایش خواهد داد.
معاینه فیزیکی
ابتدا پزشک پای شما را معاینه کرده و به دنبال خار استخوانی می‌گردد. ممکن است که پزشک انگشت شست پا را به اطراف حرکت داده تا ببینند چه مقدار حرکت برای شما درد ایجاد نمی‌کند. حرکت انگشت پا در جهت‌های مختلف میزان عمیق بودن درد و برجستگی بالای مفصل انگشت پا را مشخص خواهد کرد. در نتیجه موضوع پزشک قادر خواهد بود که نوع درمان را مشخص کند.
تست تصویربرداری
اشعه ایکس می‌تواند محل و اندازه خار استخوانی، درجه آرتریت در عمق مفصل و از دست رفتن غضروف را نشان دهد. به همین علت پزشک ممکن است تصمیم بگیرد تا عکس‌برداری با اشعه ایکس را تجویز کند.
راه های پیشگیری از بروز آرتروز در انگشت شست پا
به منظور جلوگیری از بروز این قضیه، از نکات زیر پیروی کنید:
وزن خود را متعادل نگه دارید
وزن سالم از بروز فشار مضاعف به مفاصل شما جلوگیری می‌کند. سازمان مرتبط با عارضه آرتریت می‌گوید که به ازای هر نیم کیلو اضافه وزن، زانوی شما تقریباً ۲ کیلو فشار اضافی تحمل می‌کند. با گذشت زمان، این فشار اضافی منجر به شکستگی در مفاصل شما خواهد شد.
قند خون خود را متعادل نگه دارید
افرادی که به دیابت نوع ۲ مبتلا هستند. تقریبا دو برابر بیشتر در معرض ابتلا به آرتریت قرار می‌گیرند، قند خون بالا موجب تشکیل مولکول‌هایی خواهد شد که سفت شدن و از بین رفتن غضروف را به همراه دارد.
خوش‌فرم باقی بمانید
ورزش منظم موجب تقویت ماهیچه‌هایی می‌شود که مفاصل شما را پشتیبانی می‌کنند. علاوه بر آن مفاصل شما صاف نگه داشته خواهد شد. ۳۰ دقیقه فعالیت بدنی آن هم ۵ بار در هفته می‌تواند از بروز آرتروز جلوگیری کند.
مراقب هر گونه آسیب باشید
احتمال ابتلا به آرتریت در مفاصلی که آسیب دیده، بیشتر خواهد بود.